Металлургия және кен байыту институтының ғылыми қызметкерлері кен байыту процестерінің сатысында және одан кейінгі технологиялық кезеңдерінде құрамында алтыны бар отқа төзімді шикізатты өңдеудің инновациялық әдістерін әзірлеуде.
Алтын көбіне сульфидті минералдармен байланысты отқа төзімді, баланстан тыс сульфидті тектес шикізатты өңдеу кезінде флотациялық байыту әдістері кеңінен қолданылады.
Флотация (французша flotation, flotter – қалқыту), ұсақ қатты бөлшектерді (негізінен минералдар) олардың сумен сулануының айырмашылығына негізделген бөлу процесі. Гидрофобты (суды нашар ылғалдандыратын) бөлшектер фазалар, әдетте газ және су арасындағы шекарада таңдамалы түрде бекітіледі және гидрофильді (ұңғыма суға нашар суланатын) бөлшектерден бөлінеді.
Қазақстандық ғалымдар Қазақстан кен орындарындағы кендердің баланстық қорының айтарлықтай сарқылуы және олардың сапасының төмендеуі жағдайында сапасыз шикізатты флотациялау тиімділігін арттыру үшін байытудың жаңа әдістерін қолдану қажет деп есептейді.
Алтын өндіру өнеркәсібінің маңызды міндеттерінің бірі – отқа төзімді, күрделі өңделетін алтыны бар шикізатты, сондай-ақ орасан зор аумақтарды алып жатқан және аумақтардың экологиялық жағдайын нашарлататын қалдық қоймаларын өңдеуге тарту.
Дәстүрлі механикалық және пневмомеханикалық машиналармен қатар кен байыту тәжірибесінде кең тараған бағаналы флотациялық машиналар аппараттың бір көлемінде орын алатын барлық қосалқы процестер принципін сақтау есебінен процестің басқарылуын түбегейлі арттыруға мүмкіндік береді. Олар әртүрлі гидродинамикалық жағдайларды талап етеді.
Бұл жобаны жүзеге асыру барысында алынған нәтижелер металдардың қосымша көзі ретінде алтын рудасын өңдеудің және қалдықтарды шаймалаудың жоғары тиімді технологиясын жасауға мүмкіндік берді. Мұндай шикізатты өңдеу экологиялық жағдайды жақсартуға, қоршаған ортаға түсетін салмақты азайтуға, шикізатты кешенді және барынша пайдалану арқылы табиғи ресурстарды сақтауға септігін тигізбек.
Жобаның жаңалығы сол, целлюлоза микроаэрация генераторын әзірлеу және өндіру үшін әмбебап Rayleigh-Plesset (RP) кавитациялық көпіршік динамикасының теңдеуіне негізделген кавитациялық жүйені қолданылады. Қазақстанда алғаш рет электрофлотациялық модулі бар колонналық флотациялық машиналар алтын кендерінің флотациялық байытылуын зерттеу үшін қолданылмақ.
Зерттеу нәтижелері күрделі құрамды целлюлозаны флотациялау кезіндегі кавитация процестерінің теориясына ықпал етеді. Ұсақ және сапасыз шикізаттан алтын алуды ұлғайту Қазақстанда өндірілген өнеркәсіптік қондырғыларды құруға мүмкіндік береді. Демек, қосымша жұмыс орындарын құруға, бағалы компоненттерді тереңірек өндіру есебінен өнім түрлерін кеңейтуге мүмкіндік береді. Яғни, шламды кен орындарына қалдықтардың түсуін азайту арқылы экологиялық проблеманы ішінара шешеді. Бағалы компоненттерді өндіру дәрежесін арттыру кәсіпорынға қосымша пайда алуға да септігін тигізбек.
