ҚР Білім және ғылым министрлігі Ғылым комитетіне қарасты «Ұлттық ғылыми-техникалық ақпарат орталығы» АҚ-ы («ҰҒТАО» АҚ) Almaty Management University мемлекеттік емес білім беру мекемесімен бірлесіп «Ғылыми еңбектің этикасы. Плагиат» деген тақырыпта дөңгелек үстел өткізді.
Шараға ҚР БҒМ Білім және ғылым саласын бақылау комитетінің ғылыми журналдарды даярлау сапасын бағалау жөніндегі басқарма басшысы Қарлығаш Сәкенова, «ҰҒТАО» АҚ президенті Әділ Ыбыраев, Almaty Management University Мемлекеттік емес білім беру мекемесінің ректоры Асылбек Қожахметов, «Мемлекеттік ұлттық ғылыми-техникалық сараптама орталығы» АҚ ұлттық ғылыми кеңес және мониторингті ұйымдастыру басқармасының басшысы Аян Азанбаев, Thomson Reuters мәліметтер қорының клиенттерді оқып-үйретуші маманы Дарья Бухтоярова мен маңызды клиенттермен жұмыс бойынша менеджері Олег Уткин, сонымен қатар ҒЗИ мен ЖОО өкілдері және ҰҒТАО АҚ-ның аймақтардағы филиал басшылары қатысып, ғылымда жиендік жасау мәселесіне қатысты көкейде жүрген ойларын ортаға салды.
Бүгінде плагиат ғылым мен білім саласындағы өзекті мәселелердің біріне айналып отыр. Сондықтан оны ешқашан елеусіз қалдыруға болмайды. Өз кезегінде «ҰҒТАО» АҚ-ы бұл мәселемен жан-жақты күресіп келеді. Ғылымдағы плагиат жайында қазір көп жазылып, көп айтылып жүр. Көп жағдайда бұл кандидаттық және докторлық диссертациялармен бірге студенттердің ғылыми жұмыстарына қатысты болып тұр. «ҰҒТАО» АҚ-ы автордың ғылыми еңбегіне сілтеме көрсетпей пайдалануды және пайдаланған дерек көздерін тексеруді 2010 жылдан бері жүргізіп келеді. 2010-2014 жылдар аралығында «Антиплагиат» жүйесі арқылы орталық қызметкерлері 7019 ғылыми жұмысты тексеруден өткізді. Авторға сілтеме жасалмаған жұмыстар 9,7 пайызды құрайды.
ҚР БҒМ Білім және ғылым саласын бақылау комитетінің ғылыми журналдарды даярлау сапасын бағалау жөніндегі басқарма басшысы Қарлығаш Сәкенова өз сөзінде диссертациялық жұмыстарда зерттеліп отырған нысан, пән, міндеттердің арасында өзара логикалық байланыстың жоқтығын, зерттеу базасы әдістемесінің, сапалық және сандық зерттеу әдістерінің әлсіздігін, педагогикалық және арнаулы салалар бойынша интеграцияның жоқтығын атап өтті. Сілтеме мен пайдаланылған әдебиеттер тізімінің сәйкессіздігі, өзге автордың мәтінін аударып өзіне иемдену сынды олқылықтар шынайы ғылымның дамуына кедергі келтіретіндігі анық.
Дөңгелек үстел барысында білікті мамандар ғылым мен білім саласындағы академиялық тазалықты сақтау жүйесін дамыту, ғылыми еңбектер мен жарияланымдарды тиісті деңгейде пайдаланудың халықаралық іс-тәжірибесі, ғылыми қызмет барысында «зияткерлік қарақшылыққа» тыйым салудың жолдарына қатысты ойларымен бөлісті.
Қай салада болмасын плагиатпен күрес сол сала мамандарының ғана жұмысы емес, көпшіліктің, қоғамның атсалысуымен жүзеге асырылуы тиіс.

2918