Жас ғалымдар балық өнімділігі мен балық өнімдерінің сапасын арттыру технологияларын дамытуда
С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университетінің жас ғалымдары балық өнімділігін арттыру үшін симбиотикалық құрамға негізделген құрғақ, суға төзімді толық экструдталған жем өндіру және оларды пайдаланған кезде балық өнімдерінің қауіпсіздігі мен сапасын ветеринарлық-санитарлық бағалау әдістемесі бойынша ғылыми жобаны жүзеге асыруда.
Халықтың сұранысын зерттеуде жоғары сапалы жергілікті балық өнімдеріне деген қажеттіліктің тұрақты өсіп келе жатқанын көрсеткен. Балықты азықтандыруда симбиотиктер мен пробиотиктерді қолдануға негізделген балық өнімділігін арттырудың заманауи технологиялары бұл жоғары сұранысты қанағаттандыра алады.
Шетелдік және ресейлік ғалымдардың балық шаруашылығында симбиотиктерді сынау бойынша көптеген жұмыстары оларды жемге қоспа ретінде сәтті қолдану мүмкіндігін көрсетті. Балықты азықтандыру кезінде симбиотикалық препараттарды қолдану айтарлықтай оң әсер етуі мүмкін. Осы бағыттағы алдыңғы зерттеулерді фрагментарлы деп сипаттауға болады және симбиотиктерді балық азығында, әсіресе Қазақстанда қолдану туралы ақпарат жеткіліксіз.
Жас ғалымдарға қолға алған ғылыми жобаны жүзеге асыру тилапияның өнімділігін арттыру және рецепттің әрбір құрамдас бөлігінің ғылыми негізін қамтамасыз ету үшін симбиотикалық құрам негізінде бір (бірінші) құрғақ су өткізбейтін толық экструдталған жем әзірлеуге мүмкіндік беріп отыр.
Мамандар әзірленген рецепт бойынша тилапияға арналған жемді соя күнжарасынан, метиониннен, балық ұнынан, бидайдан және лактобактериялардан және ашытқылардан жасаған. Биологиялық зерттеу әдістерін пайдалана отырып, жалпы уыттылықты бағалау арқылы жемнің сапасы мен қауіпсіздігіне ветеринарлық-санитарлық бағалау жүргізді. Талдау азық-түлік үлгілерінің қарапайымдыларға улы әсер етпейтінін көрсетті.
Тәжірибе кезінде бақылау тобындағы орташа абсолюттік өсім 8,3 г, салыстырмалы өсім 20%-ды құрады. Тәжірибелік құрама жеммен қоректенетін топтарда абсолютті өсім 11,75 г және 10,75 г, ал салыстырмалы өсім сәйкесінше 26,5% және 26,2% болды. Тәжірибе тобындағы балықтарға ветеринарлық-санитарлық сараптама жүргізу барысында органолептикалық көрсеткіштері бойынша тилапия еті балғын, сыртқы түрі бойынша балықтың беті жылтыр болып шыққан. Физикалық-химиялық зерттеулер кезінде де тилапия етінің барлық көрсеткіштері қалыпты жағдайды көрсеткен.