Қазақстан ғылымы

Ғалымдар пайда болатын суперконтинентті сипаттайды

10.10.2022

1387

Австралия мен Қытай геологтары Жердің келесі суперконтинент Амазия деп аталатын 200-300 миллион жылдан кейін пайда болады деп болжаған. Зерттеу нәтижелері National Science Review журналында жарияланды.

Мақала авторлары материктердің қосылуы екі түрлі жолмен, яғни алдыңғы суперконтиненттің бөлінуі кезінде пайда болған мұхит арқылы (интроверсия) немесе оны қоршап тұрған супермұхит қалдықтары арқылы (экстраверсия) пайда болуы мүмкін деген қорытындыға келген. Бұл процестің қалай жүретіні мұхиттық плиталардың қалыңдығына байланысты деп отыр.

Соңғы екі миллиард жыл ішінде Жер континенттері бір-бірімен соқтығысып, суперконтиненттер циклі деп аталатын әрбір 300-500 миллион жыл сайын суперконтиненттердің түзілгені белгілі. Соңғы суперконтинент – Пангея. Ол 335-175 миллион жыл бұрын болған.

Ғалымдар тектоникалық плиталардың ұзақ мерзімді қозғалысын модельдеп, келесі суперконтинент Американы, Еуразияны және Австралияны біріктіретін Тынық мұхиты жабылған кезде пайда болады деген қорытындыға келді.

Бүгінгі таңда Тынық мұхиты жер бетіндегі ең үлкен мұхит болып қала бергенімен, ол жылына бірнеше сантиметрге қысқарады. Шамамен 300 миллион жылдан кейін Еуразия, Австралия, Солтүстік және Оңтүстік Америка жабылады, мұхит енді мүлде қалмайды.

Ғалымдар оның орнында пайда болатын гипотетикалық суперконтинентті Амазия деп атап отыр. «Жер мүлдем басқаша болады. Теңіз деңгейі төмендейді, ал суперконтиненттің ішіндегі үлкен аумақтар өте құрғақ, тәуліктік температура айырмашылығы өте жоғары болады», – дейді зерттеу жетекшісі Чжэнсян Ли.

Материал https://naked-science.ru/article/geology/opisali-poyavlenie-sleduyushhego-superkontinenta деректері бойынша дайындалды.

«« | »»
Соңғы жаңалықтар