Зерттеушілер су қоймасының тұздылығының жоғарылауына, сондай-ақ химиялық зауыттардың жақын жерде орналасуына байланысты Қырым көлдерінде сынаптың концентрациясы арта түсетінін анықтады, деп жазады https://indicator.ru.
Бір қызығы, тірі организмдер де бұл көрсеткішке әсер етуі мүмкін екен. Мысалы, кішкентай Artemia шаян тәрізділер сынапты азайтады, ал су өсімдіктері оның маусымдық ауытқуын туғызады.
Жүргізілген жұмыстың нәтижелері бойынша, тұзды көлдердегі ауыр металдардың концентрациясын төмендету жолдарын табуға және сол арқылы олардың тұрғындарының биоәртүрлілігін сақтауға, су қоймаларын балықтардың және шаян тәрізділер бағалы түрлерін өсіруге жарамды етуге көмектесетін көрінеді.

Сынаптың өнеркәсіпте кеңінен қолданылатыны белгілі. Бұл өте улы және барлық дерлік орган жүйелеріне әсер етеді, кей жағдайларда өлімге әкеледі. Өндірісте сынапты мүмкіндігінше аз пайдалануға күш салынып жатқанымен, оның қоршаған ортаға таралу қаупі әлі де бар. Бұл элемент өте мобильді. Сондықтан, өзендер арқылы тасымалданады және тоғандар мен эндорейлік көлдерде жиналады.

А.О. Ковалевский атындағы оңтүстік көлдер биологиясы институтының зерттеушілері сынаптың Қырымдағы он сегіз тұзды көлді қалай ластағанын анықтады. Олардың құрамында орта есеппен литріне шамамен 300 нанограмм металл бар екені белгілі болды. Бұл литріне 500 нанограммның шекті рұқсат етілген концентрациясынан аспайды, бірақ әлі де айтарлықтай үлкен мән.

Неғұрлым көлдердің тұздылығы болса, ауыр металдар да соғұрлым көп болады екен. Авторлар мәселе сынап пен тұздардың өзара әрекеттесуінде, нәтижесінде ластаушы зат түбіне баяу шөгеді деп болжайды. Бұл тұжырым өте маңызды, өйткені балықты азықтандыру үшін өсірілетін кейбір жануарлар - мысалы, тұзды асшаяндар мен қоңырау масаларының дернәсілдері жоғары тұздылықты қажет етеді. Бұл жағдайда көлде сынап көбейіп, балықтың улану қаупі жоғары болады.

Сондай-ақ ғалымдар тұзды көлдерді мекендейтін әртүрлі тіршілік иелерінің құрамында қанша ауыр металл бар екенін анықтады. Ауыр металдар жоғары сатыдағы өсімдіктердің ұлпаларында, жасыл балдырларда және Artemia тектес ұсақ тармақты шаян тәрізділерде көп болып шықты. Сынаптың көп бөлігі шаян тәрізділерде табылған. Бір жағынан, бұл оларды су объектілерін тазарту үшін пайдалануға мүмкіндік береді. Өйткені сүзгішпен қоректенетін шаян тәрізділер судағы металды бойына сіңіреді және металл нәжіспен түбіндегі шөгінділерге түседі. Екінші жағынан, егер жануарлар балық тағамы болса, онда улану қаупі бар.