Әлемдегі ғылым

Швейцариялықтар инсультты емдеуге көмектесетін микроробот жасап шығарды

17.11.2025

5

Швейцария Жоғары техникалық мектебінің (ETH Zurich) зерттеушілері дәрі-дәрмектерді нақты нысанаға жеткізуге арналған магнитпен басқарылатын, микророботтардан тұратын жүйені жасап, сынақтан өткізді. Бұл технология инсультті емдеуге бағытталған: ол тромбтарды дәл олардың пайда болған жерінде ерітуге мүмкіндік береді, сол арқылы препараттарды бүкіл ағзаға енгізгенде туындайтын жанама әсерлердің алдын алады.

Микроробот — сыртында еритін гель қабығы бар шар тәрізді капсула. Капсуланың ішінде тромбтарды ерітуге арналған дәрілік зат орналасқан. Құрылымына темір тотығының нанобөлшектері енгізілген, олар роботтың қозғалысын сыртқы магнит өрістерінің көмегімен басқаруға мүмкіндік береді. Ал капсуланың ағзадағы қозғалысын нақты уақыт режимінде бақылау үшін рентгендік флюороскопия қолданылады, бұл үшін тантал нанобөлшектері контрасттық зат ретінде қызмет атқарады.

Қан ағымының күрделі жағдайларында навигация жасау үшін модульдік электромагниттік жүйе жасалды. Ол үш түрлі магниттік стратегияны пайдаланады, соның арқасында микророботты тамыр қабырғалары бойымен секундына 4 мм жылдамдықпен қозғалтуға және сұйықтық ағынына қарамастан оны белгілі бір нүктеде ұстап тұруға мүмкіндік береді. Дәріні босату команда бойынша жүзеге асады. Жоғары жиілікті магнит өрісін қолдану темір тотығы нанобөлшектерінің жергілікті қызуын тудырады. Бұл жылу гель қабығының еруіне әкеледі, нәтижесінде препарат тікелей тромбқа немесе басқа нысаналы аймаққа түседі.

Жүйенің тиімділігі адам қантамырларын жоғары дәлдікпен бейнелейтін силикон модельдері арқылы жүргізілген зертханалық сынақтар барысында расталды. Бұл жағдайда микророботтар жасанды түрде жасалған тромбқа дәріні жеткізіп, оны еріту қабілетін көрсетті. Тестілік сценарийлердегі жеткізу дәлдігі 95%-дан асты.

Келесі in vivo сынақтар жануарларда жүргізілді. Роботтарды шошқалардың қантамырлары бойымен, сондай-ақ қойлардың жұлын сұйықтығының анатомиялық тұрғыдан күрделі ортасында сәтті бағыттауға мүмкіндік туды. Ишемиялық инсультті емдеуден бөлек, бұл технологияны локализацияланған ісіктер мен инфекцияларды нысаналы терапиялау үшін әлеуетті құрал ретінде қарастыруда. Зерттеушілер тобы технологияны клиникалық қолдануға дайындап жатыр. Келесі кезеңде адамдардың қатысуымен сынақ өткізу жоспарланған.

Дереккөз: https://www.ixbt.com/live/science/shveycarskie-uchenye-razrabotali-upravlyaemyh-mikrorobotov-dlya-dostavki-lekarstv-k-trombam.html
Фото: Interestingengineering.com

«« | »»
Соңғы жаңалықтар