Мичиган университетінің ғалымдары бүкіл ағзаны зақымдайтын қауіпті инфекция — сепсиске қарсы жаңа құрал бола алатын моноклоналды антидене жасады. Зерттеу нәтижелері Nature Communications (NatCom) журналында жарияланды.
Жыл сайын әлем бойынша 50 миллион адамға сепсис диагнозы қойылады, олардың шамамен 11 миллионы қайтыс болады. Аурудың қаупі — инфекцияға иммундық жүйенің шамадан тыс реакция беруінде, бұл органдардың қызметінің бұзылуына және өлімге әкелуі мүмкін. Тіпті қарқынды терапия кезінде де ауыр сепсиспен ауыратын науқастардың өліп кету қаупі 40% болады.
Жаңа антидене «цитокиндік дауылды» басуға бағытталған. Бұл термин қан құрамында цитокиндер деңгейінің көтерілуін білдіреді — цитокиндер ағза жасушаларының бір-бірімен байланысын қамтамасыз ететін ақуыздар. Қалыпты жағдайда цитокиндер инфекцияны бақылап, патогенді микроорганизмдердің көбеюіне жол бермейді. Ал ақау туындағанда олар шамадан тыс мөлшерде бөлініп, иммундық жүйе күшін патогендерге емес, ағзаның өз жасушаларына бағыттайды.
Жаңа антидене ағза мүшелерінің зақымдануына дейін иммундық жүйенің гиперактивті иммундық жауабын реттей алады. Тышқандарға жүргізілген тәжірибелерде ол қауіпті қабынудың алдын ғана алып қоймай, иммундық жасушалардың — макрофагтардың жұмысын қалпына келтіріп, өкпені зақымданудан қорғау қабілетін де көрсетті.
Зерттеушілердің айтуынша, бұл препарат жедел қабынумен қатар жүретін басқа да жағдайларда қолданылуы мүмкін. Оларға, мысалы, ағза трансплантациясы кезінде туындайтын ишемиялық-реперфузиялық зақымдану жатады.
Айта кетейік, сепсисті емдеудің қазіргі әдістерінен айырмашылығы, бұл антидене иммундық жүйені толықтай басып тастауға әкелмейді. Ғалымдар сондай-ақ PEdELISA деп аталатын диагностикалық платформаны әзірлеген, ол плазманың бір ғана тамшысынан екі сағат ішінде алты цитокин деңгейін анықтай алады. Бұл құрал сепсисті анықтауға және оны бақылауға көмектесе алады.
Дереккөз: https://www.gazeta.ru/science/news/2025/08/15/26498804.shtml
Фото: Istock
