Әлемдегі ғылым

Ғалымдар электр энергиясын басқарудың жаңа тәсілін тапты

09.07.2025

15

Калифорния университетінің (Риверсайд) ғалымдары кремний арқылы электр ағынын басқарудың жаңа тәсілін ашты. Бұл жаңалық болашақта анағұрлым ықшам әрі тиімді құрылғыларды жасауға мүмкіндік беруі мүмкін. Зерттеу нәтижелері Journal of the American Chemical Society (JACS) журналында жарияланды.

Авторлар кремний молекулаларының құрылымын электр тогын бөгейтін немесе өткізетін етіп баптауға болатынын көрсетті. Аталған тәсіл шуды басатын құлаққаптар секілді жұмыс істейді. Бұл эффектіні басқаруға болады, ол тиімдірек чиптер жасауға жаңа мүмкіндіктер ашады.

"Біз кремнийдегі электрондардың қозғалысын атомдық деңгейде басқарудың жолын таптық", – деді зерттеу жетекшісі, профессор Тим Су.

Технологиялық индустрия дәстүрлі кремний чиптерін кішірейту ісінде физикалық шектеулерге тап болып жатқанда, химияға негізделген әдістер жаңа мүмкіндіктер ашып жатыр. Кремний пластиналарында ұсақ схемаларды ойып жасау немесе өткізгіштікті бақылау үшін қоспалар қосу сияқты бұрынғы әдістердің тиімділігі азайып келеді. Ал профессор Судың тобы бұдан өзгеше жолды таңдады – олар «төменнен жоғары» тәсілін қолданып, кремний молекулаларын нөлден бастап құрастырды.

Мұндай тәсіл молекулалық құрылым мен электрондардың қозғалысын дәл бақылауға мүмкіндік береді. Дәстүрлі әдістер физикалық шектеулерге тап болып жатқанда, бұл жаңалық кванттық компоненттер мен жылуды электр энергиясына айналдыратын термоэлектрлік құрылғыларды жасауға жол ашуы мүмкін.

Дереккөз: https://www.gazeta.ru/science/news/2025/07/08/26222300.shtml?updated
Фото: Freepik.com

«« | »»
Соңғы жаңалықтар