Қазақстан ғылымы

Қазақстанның тұщы су моллюскалары ғалымдардың бақылауында

28.03.2025

112



фото caravan.kz

ҚР Зоология институтының зерттеушілері Қазақстан аумағында тұщы су моллюскаларының таксономиялық әртүрлілігін және таралуын зерттеп жатыр. 

Тұщы су моллюскалары – экожүйелерде шешуші рөл атқаратын зообентостың маңызды тобы. 

ЗОБЕНТОС (грек тілінен. zóon - жануар және bénthos — тереңдік) - теңіз және тұщы су қоймаларының түбінде және топырағында тіршілік ететін жануарлар. Зообентостың құрамына моллюскалар, эхинодермалар, маржан полиптері, құрттар, балықтар және т.б. кіреді. Зообентостың өкілдері су қоймасының басқа тірі жандары үшін жемтік ретінде қолданылса, ал кейбіреулерінің кәсіпшілік маңызы бар. 

Соңғы зерттеулер көрсеткендей, бұрын эндемикалық деп саналған көптеген моллюскалардың түрлері кеңірек таралуы мүмкін, ал Қазақстанның кейбір аумақтары олардың алуан түрлілігінің орталығы болуы мүмкін. 

Фаунаның құрамын нақтылау және оның қалыптасуын қалпына келтіру үшін заманауи таксономиялық және молекулалық-филогенетикалық зерттеулер қажет. Қазақстанның барлық аумағы зерттелетін болады. 

Жобаның мақсаты биологиялық әртүрлілікті және оның тұщы су макрофаунасы – моллюскалардың маңызды тобын қалыптастыру жолдарын кешенді бағалау болып отыр.  

Жұмыс нәтижесінде мұражай коллекцияларынан, ғылыми жарияланымдардан және жаңа далалық зерттеулерден алынған мәліметтерді қамтитын Қазақстанның тұщы су моллюскаларының таралуы туралы толық деректер базасы құрылатын болады.

Моллюскалардың кеңістіктік таралуын талдау арқылы ғалымдар олардың таралуының климаттық жағдайлармен, ландшафттық ерекшеліктермен және бассейнге жататындығымен байланысын анықтайды.  

Бірқатар түрлердің таксономиялық мәртебесі анатомиялық және молекулалық-генетикалық талдау негізінде нақтыланатын болады.

Балқаш және Арал өңірі сияқты тұщы су моллюскаларының биоалуантүрлілік орталықтарының болуы туралы гипотезаларға тексеру жүргізіледі. Сонымен қатар, зерттеулер Қазақстанның Тұщы су фаунасын қалыптастырудың тарихи жолдарын, әсіресе Солтүстік Тянь-Шань аймағында қайта құруға көмектеседі. 

«« | »»
Соңғы жаңалықтар