Әбілқас Сағынов атындағы Қарағанды техникалық университетінің ғылыми қызметкерлері оңтайлы игеру параметрлерін белгілей отырып, тау-кен жыныстары сілемінің техногендік күйіне әсер ету негізінде тау-кен өндіру технологияларын әзірлеуде.
Пайдалы қазбалардың кен орындарын жерасты өндірудегі маңызды мәселе олардың өз функцияларын сенімді орындауына жағдай жасау мақсатында кен қазбалары маңындағы тау-кен жыныстары сілемінің тұрақты күйін қамтамасыз ету болып табылады. Шахталар мен кендерді салу және пайдалану кезінде тау-кен қазбаларындағы тау-кен жыныстары сілемінің тұрақтылығы мәселесі маңызды болса, тау-кен-геологиялық қиын жағдайларында тау-кен жұмыстарын жүргізу кезінде шұғыл ғылыми-техникалық шешімдер қажет.
Тау-кен жұмыстарының тереңдігінің артуы пайдалы қазбалардың кен орындарын игеруде тау-кен-геологиялық және техникалық шарттарын күрделендіріп, жерасты қазбаларын жүргізу мен бекіту процестеріне жүйелі тәсілді талап етеді. Сонымен қатар тау жыныстары қысымының пайда болу формаларының әртүрлілігіне байланысты кен қазбаларын тиімді ұстау үшін геомеханикалық мониторинг, талдау және жағдайды болжау қажеттілігі артып отыр.
Бағдарламаның мақсаты: Тау-кен өндіру жағдайына байланысты оның оңтайлы параметрлерін белгілей отырып, негізгі тау-кен массасының техногендік күйіне әсер ету негізінде тау-кен жұмыстарын жүргізудің ұтымды технологиясын құру.
Бағдарламаның мақсаты:
- саланың ағымдағы жағдайын талдау және жаңа өнімнің тұжырымдамасы мен сипаттамаларын әзірлеу;
- әзірлеу және енгізу үшін ең жақсы баламаларды таңдай отырып, ұсынылған техникалық және технологиялық шешімдерді қолдану көлемін бағала;
- кен қазбаларының айналасындағы контурға жақын тау жыныстары сілемін бекіту және тұрақтандыру құралдарын ұтымды пайдалану аймағын белгілеу және аймақтарға бөлу моделін қалыптастыру;
- Ansys, RS2 және UW бағдарламаларын пайдалана отырып, соңғы элементтер әдісін қолдану арқылы компьютерлік модельдеу негізінде тау-кен факторларының техногендік көріністерін ескере отырып, тау-кен жыныстары сілемін бекіту және тұрақтандыру параметрлерін негіздеу;
- нормативтік-техникалық құжаттаманы әзірлеу;
- шеткі жыныстардың сілемдерінің техногендік кернеулі-деформациялық күйін пайдалану негізінде кен игерудің тау-кен жағдайларының өзгеруіне бейімделген, сілемнің күйін бақылау және анкерленген жыныстардың сапасын жақсарту үшін бекітудің прогрессивті әдістері мен құралдарын тәжірибелік-конструкторлық әзірлеу;
- үлгілердің жобалық сипаттамаларға сәйкестігін және оларды шахталар мен кендерде пайдалану тиімділігін бағалай отырып, нормативтік-техникалық құжаттама негізінде әзірлемелерді өндірістік жағдайларда енгізу бойынша кешенді жұмыстар жүргізу арқылы тәжірибелік-технологиялық жұмыстар жасау;
- шахталар мен кендердің жағдайларын жасау үшін бекіту және тұрақтандыру технологияларын, әдістерін, құралдарын коммерцияландыру. Пилоттық топтаманы шығару.
