Реферат: Қазақстандағы халықтың басты өнімі болып саналатын ет өнімдерінің 90-шы жылдары күрт төмендеуіне қарамастан, қазіргі кезде оның өндірістегі көлемі тұрақталынып келе жатыр. Тамақ өнімдерін өндіруде ет өнеркәсібінде қолданбай қалған шикізатты пайдалану, экономика жағынан тиімді және өнеркәсіпте қалдықсыз технологияны құру басты мәселе болып саналады. Аталған екіншілік ет өнімдерін дәрумендермен байыту үшін өсімдік текті шикізатын қолданған дұрыс. Себебі, басқа компоненттермен салыстырғанда көкөністерде көмірсулық құрамы едәуір жоғары және сіңімділігі тез болып келеді. Эксперимент барысында дайын өнімнің негізгі реологиялық (кесу жұмысы және кесу күші) және термодинамикалық (судың активтілігі және ылғал байланыстырғыштық қасиеті) анықталды. Зерттеулер деректері көрсеткеніндей, ет өнеркәсібінде екіншілей ет өнімдерін қолдану және оған өсімдік қоспасын қосу арқылы химиялық және биологиялық құндылығы жоғары ет өнімдерін алуға болатыны көрсетілген.
Жемдiк дақылдардың азықтық құндылығын жоғарылату жолдары
Автор(ы): Жиенбаева С. Т.*
Объем документа: с. 54-56
МРНТИ: 65.31.29
Ключевые слова: комбикорма*подсолнечник*телята*
Реферат: Жүргізілген ғылыми-өндірістік тәжірибелер 1-6 айлық бұзауларға арналған құрама жем құрамындағы күнбағыс күнжарасының 10-15 % экструдерленген рапспен алмастыруға болатындығын көрсетеді. Тәжірибені жүргізу үшін 1-6 айлық бұзаулардан 4 топ құрылды. Әр топта 1 айлық бұзаулардан 10 бас болды. Негізгі рацион бүтін сүт, көк сүт, құрама жем, пішен, пішендемеден құралды. Зерттеу нәтижелері бойынша 10-15 % күнбағыс күнжарасы рапспен алмастыру 3 және 4 топтардағы бұзаулардың өнімділігіне жақсы әсер еткенін көрсетті. Атап айтқандай, орташа тәуліктік салмақ қосу бақылау тобында - 787,3., 3 топта - 821,3., 4 топта - 849,3 г. немесе бақылауға қарағанда 34,0 г. (4,3%) және 62,0 г (7,8%) жоғары, ал 2 топта - 5,3 г. (0,7%) төмен болды. Есептелген жем шығыны 3 және 4 топтарда 5,8-9,6 % бақылауға қарағанда төмен болғаны анықталды.
Сасықкөлдегi көксерке жеке түрiнiң қазiргi жағдайы
Автор(ы): Шарахметов С. Е.*Данько Е. К.*
Объем документа: с. 49-53
МРНТИ: 69.01
Ключевые слова: рыбы*
Реферат: Мақаланың негізіне қарастырылып отырған су қоймасындағы 2008 жылы көксеркенің биологиясы бойынша жүргізілген зерттеулер алынды. Зерттеу кезінде 631 көксерке балығына анализ жасалынды. Ғылыми-зерттеулік аулауға тор козі 20 мм-ден 80 мм дейінгі, ұзындығы 25 м, тәулігіне 16 ау қолданылды. Ау құру уақыты бір тәулікте - 12 сағат. 2006 жылы өрістеу кезінде балық аулауға көктемгі тиым салудың жалғасуы, өзінің жағымды нәтижелерін көрсетті. 2007 жылы маусымында Сасықкөл бойынша шабақ шоғырлануы 0,01-0,1 дана/м2 дейінгі шамада, орташа 0,05 дана/м2 болды. 2008 жылы Сасықкөлде көксерке шабақтарының шоғырлануы 0,06 дана/м2-ге дейін жоғарылады. Көксерке жөнінде жоғарыда айтылғандарды түйіндей келе, бірнеше жылдар бойынша, Сасықкөлдегі ірі балық үлесінің азаюы, сондай-ақ осы жылдың мәліметтеріне сүйенсек, орташа ұзындықтағы балықтардың қысқаруы байқалады. Бұл аталған түрдің қарқынды кәсіптік аулануын көрсетеді.
Iле өзенi мен Қапшағай суқоймасының таяз суларындағы ихтиоценоздар
Автор(ы): Барақбаев Т. Т.*Абылайсанова Г. М.*
Объем документа: С. 53-56
МРНТИ: 69.25
Ключевые слова: рыбы*
Реферат: Мақалада Iле өзенінің тоқтау суларындағы және Қапшағай су қоймасының таяз суларындағы ихтиоценоздарға станциялар бойынша сандық сипаттама беріледі. Зерттеулердің нәтижесі бойынша су қоймасында және тоқтау суларда кәсіптік емес балықтардың басмыдылығы анықталды. Мәселен, Қапшағай су қоймасындағы станцияларда жалпы ең жоғары, көрсеткішті ақмарқа, ең төменгі көрсеткішті псевдоразбора, кекіре және медака балықтары құрады. Ал, Iле өзені бойынша элеотрис және медака балықтары басымдылық көрсетсе, жалған теңге балық, кекіре төменгі көрсеткіштерге ие болады.
Алакөлдегi Балқаш алабұғасы жеке түрiнiң қазiргi кездегi жағдайы
Автор(ы): Сансызбаев Е. Т.*Данько Е. К.*
Объем документа: С. 59-62
МРНТИ: 69.01
Ключевые слова: рыбы*
Реферат: Зерттеулер бойынша 2008 жылғы ғылыми аулануда балқаш алабұғасының Алакөл учаскелеріндегі дарақтарының ұзындықтары 60-290 мм, салмағы 4-412 г, жастары жағынан 2-11 жасқа дейінгілері кездесті. 2004-2008 жылдары аралығындағы Алакөл жеке түрлерінің жастық құрлымын салыстырып қарайтын болсақ, қазіргі уақытта жас балықтардың көбейгендігін байқаймыз. Биылғы жылы жастық қатарлардың қысқаруы және жас және сақа дарақтардың кемуі қатты байқалады және жастық құрылымда модальдік жастық қатарлар өзгерген, әсіресе 2004-2006 жылдарымен салыстырғанда едәуір кеміген, өткен жылдардағы көрсеткіштер жыл сайын модальдік жастық қатарлардың біртіндеп азаюын көрсетеді. Балқаш алабұғасына қарқынды кәсіптік аулау мен көлдегі көксерке балығы санының артуы өзінің кері әсерін тигізуде. Осыған байланысты аталған түрдің ұзындық құрылымы мен жастық қатарының қысқаруы анықталды.
Iле өзенi мен Қапшағай су қоймасында кездесетiн жыртқыш балықтар және олардың кәсiптiк маңызы
Автор(ы): Аблайсанова Г. М.*Барақбаев Т. Т.*
Объем документа: С. 62-65
МРНТИ: 69.33
Ключевые слова: рыбы*
Реферат: Қапшағай су қоймасы Балқаш көліне құятын өзендердің ішіндегі ең ірісі Iле өзеніне 1969 жылдың қазанында салынды. 1970 жылдан бастап су қоймасына су толтырылды. Қапшағай су қоймасы Қазақстан жерінде көлемі, ауданы бойынша 2 орын алады. Iле өзені мен Қапшағай су қоймасындағы балықтар әдеттегідей кәсіптік, кәсіптік емес, сонымен қатар жыртқыш және жыртқыш емес балықтар болып бөлінеді. Су қоймасында жыртқыш балықтың үш түрі кездеседі. Олар: ақмарқа, көксерке, жайын. Жыртқыш балықтар, мысалы көксерке, балық шабақтарымен қоректене отырып, биомелиоратор болып пайдасын тигізеді. Құндылығы жоғары балық өнімін беретін балықтардың қорегіне ортақтасатын құндылығы төмен балықтармен қоректенеді. Аталған жыртқыш балықтар кәсіптік ауланады. Соңғы 2000-2008 жылдары жыртқыш балықтардың орташа өлшемдері мен салмағы, сондай-ақ, жастық қатары қысқарған. Сондықтан, шектен тыс кәсіптік аулауға тиым салған немесе лимитті азайтқан жөн.
2006-2008 жж. аралығындағы Қапшағай су қоймасының макрозообентос көрсеткiштерiнiң даму динамикасы
Автор(ы): Мәжiбаева Ж. О.*
Объем документа: С. 52-55
МРНТИ: 69.01
Ключевые слова: рыбы*рыбопродукты*
Реферат: Мақалада Қапшағай су қоймасының су түбі омыртқасыз жануарларының соңғы жылдардағы даму, таралу ерекшеліктері көрсетілген. 2006-2008 жылдардың көктем мен жаз мезгілдерінде су қоймасының макрозообентосын зерттеу барысында омыртқасыздардың 31 таксономиялық бірлігі кездесті. Бұлар: олигохеттер, шаянтәрізділер, су насекомдары және олардың имаголары, моллюскалардан-бауыраяқтылар мен қосжақтаулылар. Берілген кейбір бентос тек сапалы үлгілерде ғана кездестірілді. Көктемде су қоймасы бойынша зообентостың сандық көрсеткіштерін-олигохеттер, салмағын моллюскалар құрады. 2008 жылдың көктем-жаз кезеңдеріндегі су қоймасы организімдері дамуының орта биомассасы жоғары болды. Бұл көрсеткішті бүкіл акватория бойынша ірі моллюскалар құрады, бірақ олармен бентофаг балықтар қоректенбейді. Сол себептен зообентостың қоректік бөлігін алғанда оларға орташа деген баға берілді. Қорыта келе, зерттелген 2008 жылдың көктемінде, алдыңғы 2006-2007 жылдармен салыстырғанда су қоймасы биомассасының орташа көрсеткіші 9,6 есе жоғары болған.
Көкөнiстерден жасалған құрғақ таңертеңгiлiк ас - снектер
Автор(ы): Құлажанов Т. К.*Сыздықов Л. С.*
Объем документа: c. 56-58
МРНТИ: 65.53.31
Ключевые слова: функциональные продукты питания*
Реферат: Құрғақ таңертеңгілік ас - ұзақ аспаздық өңдеуді қажет етпейтін, адам организмінде оңай қорытылатын, үлкен сұранысқа ие тамақ өнімдері. Өнім ассортиментін кеңейту және жағымды дәм, түс, нәзік консистенция беру үшін, сапа көрсеткіштерін және биологиялық құндылығын жоғарылату мақсатында, дәстүрлі емес шикізаттың әртүрін пайдаланып, мысалы ұн және көкөніс езбелері, яғни тамыржемістер, түбіржемістер қосылған құрғақ таңертеңгілік ас өндірісі зерттелді. Осы аталған қоспалар қосылып өндірілген құрғақ таңертеңгілік астар-снектер деп аталады. Зерттеу нәтижелері көрсеткендей, тығыз консистенциялы қамыр 80-90 град. температурадағы крахмал мен езбені пайдаланғанда түзіледі. Мұнда белоктың денатурациялануы басталып, крахмал жекелей клейстеризацияланады. Сонымен қатар, жақсы сапалы өнім алуды қаматамасыз ететін езбе мен тұз ертіндісінің қатынасы таңдалып алынды.
Бiрiншi сұрып бидай ұны мен ноқат ұнынан иленген қамырдың физикалық қасиеттерiне озондалған судың әсерi
Автор(ы): Искаков Г. К.*
Объем документа: с. 59-61
МРНТИ: 65.29.31
Ключевые слова: озонированная вода*нутовая мука*
Реферат: Бірінші сұрып бидай ұны мен ноқат ұнының қоспасынан иленген қамырдың физикалық қасиетіне озондалған судың әсер етуін зерттеу нәтижелерінде көруге болады, бұл көрсеткіштерді 25 % - ноқат ұнына 2 мг/л озондалған суды қолданғанда қол жеткізілді. Сонымен алынған зерттеулер нәтижелері бойынша озондалған судың айтарлықтай рөл атқаратындығын дәлелдейді, ноқат ұнының үлесті мөлшерін 25 %-ға арттырғанда бірінші сұрыпты бидай ұнына қатысты, қамырдың физикалық қасиеттері төмендеген жоқ. Зерттеулердің нәтижелерін қорыта келгенде, ноқат ұны қосылған қамырдың сұйылуы, озондалған суды қолданбағанда 70-тен 107 еф-ке дейін өзгерді. Озондалған суды қолданудың нәтижесінде озонның концентрациясы 1 мг/л болған қамырды илеу кезінде бұл көрсеткіш 61-ден 90 еф-ке дейін, ал 2 мг/л болғанда 56-дан 83 еф-ке дейін, 3 мг/л болғанда 64-тен 98 еф-ке дейін өзгерді.
Жергiлiктi азық өнiмiнен дайындалған құрама жемнiң қолданылуының нәтижесi
Автор(ы): Қойшыбаев С. А.*Құлманова Г. А.*Рысбаев М. Б.*Жалғабаева Ж. Ж.*
Объем документа: с. 41-44
МРНТИ: 65.31.29
Ключевые слова: комбикорма*рыбы*
Реферат: Зерттеу жүргізу үшін ҚазПАС су қоймасындағы өсірілетін өсімтал балықтарға тәжірибе жасалды. Зерттеу нәтижелері бойынша ҚазҰАУ-тің аквариумындағы балықтардың жақсы топтарын құрастырды. Қазақстандық тұқы және ақ амур мен жапондық тұқының өсіп-өнуі бақыланды. Азықтардың сапасын анықтау үшін тәжірибелі және бақылаушы топтарымыз Қазақстан азықтарын 10 данадан жасады. Балықтың орташа салмағын зерттеу кезеңі қаңтардан қыркүйекке дейін, орта арифметика бойынша аквариумдегі балықтарды бақылау арқылы анықтап отырды. Нағыз жағдайда бекіре уылдырығына және ақ амурға тәжірибе жүргізу, ҚазПАС аймағында жасанды су қоймасын жасау арқылы жүзеге асты. Тәуліктік өсу көрсеткіші бойынша қаңтардан қыркүйекке дейінгі аралықта қазақстандық қоры (бекіре) - 13,2, ал тәжірибелік бақылауға сәйкес - 13,5 г, жапондық тұқы (бекіре) 10,6 және ақ амур 3,74. Қорыта келгенде, толық құрама жемнің құрамында керекті заттарды балықтар жеткілікті мөлшерде сіңіреді.