Қазақстан ғылымы

АҚШ ғалымдары жараларды емдеу үшін зеңді пайдалануды ұсынды

13.10.2025

26

Юта (АҚШ) университетінің зерттеушілері топырақта өсетін Marquandomyces marquandii атты зең саңырауқұлағы адамның жұмсақ тіндерін алмастыра алатын бірегей гидрогель түзе алатынын анықтады. Зерттеу нәтижелері The Journal of The Minerals, Metals & Materials Society (JMMMS) журналында жарияланды.

Гидрогельдер медицина мен инженерия саласында бұрыннан қызығушылық тудырып келеді — олар ылғалды жақсы ұстайды, әрі тері, шеміршек пен бұлшық етке ұқсас жұмсақ әрі серпімді құрылымға ие. Алайда синтетикалық нұсқалар осы уақытқа дейін не тым сынғыш, не тірі жасушалармен нашар үйлесетін болып келген.

Ғалымдардың айтуынша, M. marquandii зертханалық жағдайда күтпеген қасиеттер көрсеткен. Ол сұйық қоректік ортада өсірілгенде 83%-ға дейін суды ұстай алатын көпқабатты талшықты құрылым түзейді.

Ғалымдар бұл құбылысты мицелийдің (саңырауқұлақтың жер астындағы «түбір» жүйесі) қасиеттерімен түсіндіреді. Мицелий қоректік заттар бар кезде шексіз өсе алады және берік, бірақ икемді құрылым қалыптастырады. Сонымен қатар, ол құрамында хитин бар — бұл шаянтәрізділердің қабығымен ұқсас зат, әрі биологиялық тұрғыдан үйлесімділігі бұрыннан дәлелденген.

Зерттеушілердің пайымдауынша, болашақта мұндай материалды жасушаларды өсіру, импланттар жасау немесе биологиялық құрылғылар өндіру үшін қолдануға болады.

Дегенмен ғалымдар әзірге «саңырауқұлақ терісін» күйік немесе протез емінде пайдалануға ерте екенін айтады. Зерттеу тобы саңырауқұлақтың адамға қаншалықты қауіпсіз екенін, әсіресе ондағы хитиннің сирек кездесетін аллергиялық реакциялар тудыру мүмкіндігін анықтауды жоспарлап отыр.

Дереккөз: https://www.gazeta.ru/science/news/2025/10/12/26941964.shtml
Фото: Istock

«« | »»
Соңғы жаңалықтар